Do trzech razy sztuka: przegląd słuchowisk po raz trzeci

Po pierwszej i drugiej części (o, to było dawno! Ale mam nadzieję, że pamiętacie), nadszedł czas na trzecią dziesiątkę słuchowisk polecanych przez Blownie.

The Crystal of Cantus (Bernice Summerfield)

Oto epicka, ekscytująca opowieść o kosmitach i potworach, robotach i odległych światach. Opowieść o miłości. Opowieść o zdradzie. Opowieść o tym, co zrobimy, by przetrwać. Wszyscy musimy przetrwać, nieprawdaż?

Doprawdy, po takim wstępie może być tylko albo bardzo źle, albo bardzo dobrze, pomyślałam. Z przyjemnością donoszę, że było bardzo dobrze. Większość przygód Bernice Summerfield mi się podobała, ale nie miałam problemu z wybraniem ulubionego odcinka – Cantus wygrał w przedbiegach. Kojarzyłam tę historię już wcześniej, słyszałam jej słynny fragment, w którym dowiadujemy się, z czego się robi Cybermaty (uch) i szczerze mówiąc, myślałam, że to będzie jej punkt kulminacyjny, ale oj, działo się tam o wiele więcej. Ale przede wszystkim świetnie eksponuje ona całą galerię świetnie napisanych bohaterów serii (w szczególności Braxiatel przechodzi samego siebie; kiedy już myślisz, że nie może być większym draniem, zawsze cię zaskakuje). Posłuchać nie tyle można, co trzeba.

Protect and Survive (Siódmy Doktor & Ace)

Zazwyczaj słucham, robiąc jednocześnie coś innego – rysując, pisząc, szyjąc, jadąc autobusem – i dużo, przyznam się bez bicia, wpada jednym uchem, by zaraz potem wypaść drugim. Czasami jednak łapię się na tym, że się kompletnie zasłuchałam, na śmierć zapominając o jakimkolwiek innym zajęciu. Protect and Survive to jedno z tych słuchowisk – nastrojowa, straszna historia z gęstą atmosferą psychologicznego thrillera.

TARDIS odlatuje, zostawiając Ace oraz Hexa na Ziemi, w alternatywnej wersji historii, gdzie Zimna Wojna nagle stała się bardzo gorąca i na Anglię spadają głowice nuklearne. Co gorsza, nasi bohaterowie zaczynają podejrzewać, że za wszystkim stoi Doktor, który na dodatek najwyraźniej nie zamierza pospieszyć im na ratunek, tym samym wystawiając już i tak napięte stosunki ze swoimi towarzyszami na ciężką próbę… Zdecydowanie polecam.

Solitaire (The Companion Chronicles – Charley Pollard)

Wróciłam ostatnio do tej historii, którą po raz pierwszy odsłuchałam dawno temu wraz z resztą przygód Ósmego i Charley i uznałam, że zasługuje na wzmiankę. Mimo tego, że wciąż pamiętałam (mniej więcej), co się wydarzy, znowu się wciągnęłam i ciarki przechodziły mi po plecach zupełnie jak za pierwszym razem. Jak wszyscy już zapewne wiedzą, bo powtarzam to do znudzenia, mam słabość do Toymakera (przy okazji, mógłby powrócić w nowej serii, nie?), a Solitaire uważam za najlepszą jak dotychczas historię z tym właśnie czarnym charakterem. Tym razem Doktora praktycznie nie ma i Charley jest zmuszona sama rozwiązać serię zagadek, by uciec z tajemniczego sklepu z zabawkami – oraz z rąk jego równie śmiertelnie niebezpiecznego, co nieprawdopodobnie irytującego właściciela. (Na koniec zaś, wisienka na torcie, czeka na was niezły plot twist).

Excelis Dawns (Piąty Doktor & Iris Wildthyme)

Iris Wildthyme, niestrudzoną podróżniczkę po całym multiwersum, można napotkać w najróżniejszych, czasem zaskakujących miejscach – biorąc pod uwagę jej styl życia, doprawdy niczemu nie powinniśmy się dziwić. Trzeba jednak przyznać, że obecność Iris w klasztorze na planecie Artaris, z dala od wszelkich uciech i udogodnień cywilizacji, jest niemałą niespodzianką. W istocie, z Iris jest coś nie tak – podobnie, zresztą, jak z pozostałymi zakonnicami oraz całą Artaris. A gdy klasztor odwiedzają, kolejno, tajemniczy przybysz przedstawiający się jako Doktor i okrutny wojownik, lord Grayvorn – wtedy dopiero zaczynają się kłopoty…

Pierwsza – i moim zdaniem najlepsza – część czteroodcinkowej sagi Excelis to wciągająca opowieść o mrocznych sekretach, przygodzie, niepohamowanym pragnieniu władzy oraz różnych rzeczach, które można znaleźć w damskiej torebce.

The Reaping (Szósty Doktor & Peri Brown)

Jest rok 1984, ale historia nie będzie miała nic wspólnego ze słynną powieścią. Ziemia, przynajmniej na pierwszy rzut oka, wygląda dokładnie tak, jak powinna. Nie ma żadnego krwawego reżimu do obalenia, żadnej kosmicznej inwazji do odparcia; Peri chciała tylko wpaść na chwilę do rodzinnego domu w Baltimore, przywitać się, dać znać, że żyje i wyruszyć w dalsze podróże. Czeka ją jednak przykra niespodzianka – właśnie ma się odbyć pogrzeb ojca jej przyjaciółki, Katherine Chambers. W tychże niezbyt przyjemnych okolicznościach spotyka się z bliskimi, którzy na jej widok reagują niekoniecznie radością – a gdzież to się panienka podziewała, odkąd zniknęła bez słowa wyjaśnienia pół roku temu na Lanzarote?! (Odpowiedź „podróżowałam w czasie i przestrzeni z obcym – w każdym możliwym tego słowa znaczeniu – mężczyzną” nie rozwiązuje sprawy). Za chwilę jednak nasi bohaterowie mają poważniejszy problem na głowie, bo zmarli, zamiast spoczywać w pokoju, powstają z grobów jako Cybermeni (gdzieś to jeszcze zobaczymy, co?)…

Mimo że akcja często toczy się dość powoli, bo więcej jest w The Reaping rozmów i rodzinnych dramatów niż pościgów i wybuchów, to jednak jest to opowieść zaskakująco wciągająca. Momentami makabryczna, momentami wzruszająca, momentami zabawna, i zdecydowanie warta posłuchania.

The Kingmaker (Piąty Doktor & Peri Brown)

Dawno temu, słuchając jednego z odcinków z Ósmym Doktorem (bodajże Time Works), natknęłam się na krótki zwiastun innej historii. Była tam scena, w której Erimem łamie rękę facetowi, bo złapał ją za pośladek, a potem jeszcze coś na temat Shakespeare’a… Już wtedy wiedziałam, że The Kingmaker mi się spodoba.

Kolejna po telewizyjnym odcinku The King’s Demons oraz słuchowisku Castle of Fear (o którym pisałam w poprzedniej odsłonie niniejszego przewodnika) historyczna komedia z Piątym, która zajęła wysokie miejsce pośród moich faworytów.  Doktor, nękany przez natrętnego wydawcę książek dla dzieci, musi zebrać materiał do swojej niedokończonej powieści o zagadkach historii. Jednak jak wszyscy dobrze wiemy, tego typu przedsięwzięcia nie należą do łatwych i nasz ulubiony podróżnik w czasie znów zostanie uwikłany w kolejną niebezpieczną i zwariowaną przygodę…

Słuchowisko uznawane za jedną z najlepszych produkcji Big Finish – i mogę potwierdzić, że jest to opinia zasłużona.

The Company of Friends (Ósmy Doktor)

Cztery krótkie opowiastki; trzy stare duety i jeden nowy.

W pierwszej historii Benny Summerfield, archeolog z 27. wieku, towarzyszka Siódmego Doktora w Expanded Universe oraz bohaterka swojego własnego spin-offu, spotyka swojego starego przyjaciela (z nową twarzą), gdy podczas wykopalisk znajduje klucz do TARDIS i właściciel zgłasza się po swoją własność. W drugiej Fitz, najdłuższy stażem książkowy towarzysz Ósmego, podszywa się pod Doktora, by pokrzyżować plany kosmitów infiltrujących firmę komercyjnie zajmującą się odpieraniem inwazji obcych (oraz, oczywiście, podrywać dziewczyny). W trzeciej Izzy, bohaterka komiksów z DWM, namawia Doktora do podróży w przeszłość, by zdobyć rzadkie wydanie ukochanego komiksu, w rezultacie odkrywając wiążącą się z nim kosmiczną intrygę. Ale gwoździem programu zdecydowanie jest ostatnia część, prolog do wydanej później trylogii przygód Ósmego oraz Mary Shelley – opowiadająca, rzecz jasna, o Frankensteinie; i o ile poprzednich trzech najlepiej słucha się, znając już ich bohaterów, to tej można (a raczej trzeba, bo jest naprawdę dobra) posłuchać bez kontekstu.

The Wasting (U.N.I.T.)

Po przejściowych kłopotach udało się stworzyć nowy UNIT na nowe czasy – stara gwardia nie odeszła jednak całkiem do lamusa. Emerytowany już Alistair Lethbridge-Stewart rusza na pomoc pułkownik Emily Chaudhry, gdy następca brygadier Bambery, Ross Brimmicombe-Wood (znakomicie zagrany przez Davida Tennanta, który w tę rolę wcielił się po raz pierwszy w słuchowisku Sympathy for the Devil z serii Doctor Who: Unbound) zostaje porwany. Nie dość, że w sprawę zamieszana jest wroga UNIT-owi niebezpieczna organizacja ICIS, to jeszcze szerząca się na świecie tajemnicza epidemia przeradza się w apokalipsę zombie…

Tym razem Doktor się nie pojawia, ale brygadier radzi sobie bardzo dobrze (przynajmniej nikt mu nie siedzi nad głową i nie truje, żeby do niczego nie strzelał).

Peri and the Piscon Paradox (The Companion Chronicles – Peri Brown)

Po przesłuchaniu pierwszej połowy nie byłam pewna, czy to słuchowisko powinno trafić na niniejszą listę. Znowu zagłębiamy się w osobiste życie Peri, tym razem przy okazji spotkania przez nią samej siebie z przyszłości (co, ku ogromnemu zdziwieniu Doktora, nie doprowadza do wybuchu wszechświata); do tego mamy trochę zabawną, trochę smutną intrygę z kosmitami oraz garść żartów o Amerykanach – w sumie nic szczególnego, chociaż słucha się nieźle. Ale powiem wam, warto doczekać do drugiej połowy, która nie dość, że wiele wyjaśnia, to jeszcze stawia całą historię w zupełnie nowym świetle. I tak, doszedłszy do końca, stwierdziłam, że jednak polecę. Polecam.

Nest Cottage (Czwarty Doktor & Mike Yates)

Kolejny cudownie pokręcony wytwór zwariowanej wyobraźni Paula Magrsa, twórcy postaci Iris Wildthyme, autora m.in. świetnych słuchowisk Excelis Dawns, Find and Replace, The Zygon Who Fell to Earth i The Boy that Time Forgot, czy jednej z moich ulubionych książek z Ósmym Doktorem, The Scarlet Empress.

Nawet Doktor musi czasem odpocząć od trudów ratowania świata. W tym celu nabywa sielską wiejską posiadłość Nest Cottage; jak można się jednak spodziewać, na długo spokoju nie zazna… W trzech seriach po pięć godzinnych odcinków Czwartemu Doktorowi, wraz ze starym przyjacielem z UNIT-u, emerytowanym już Yatesem i antypatyczną gosposią, panią Wibbsey, przyjdzie zmierzyć się z rojem kosmicznych szerszeni, Królową Śniegu z innego wymiaru czy dzieckiem-cyborgiem, dziedzicem galaktycznego imperium. Nie zdołałam wybrać jednego odcinka; The Dead Shoes (rzecz o przeklętych butach do tańca), Starfall (opowieść o sekretarce z Nowego Jorku, która zostaje superbohaterką, bardzo w klimacie ostatniego odcinka świątecznego) oraz właściwie cała ostatnia seria, Serpent Crest, podobały mi się najbardziej, ale ponieważ wszystkie przygody dzielą wspólne wątki i w pewnym sensie tworzą jedną historię, polecę całe Nest Cottage za jednym zamachem.